ASTV ผู้จัดการออนไลน์ : วันที่ 15 พฤศจิกายน 2553

  โดย...ปิยะนันท์   ขุนทอง
       
              ปฏิเสธไม่ได้ว่าปัญหายาราคาแพงเป็นปัจจัยที่ทำให้ “การเข้าถึงยา” ไม่ทั่วถึง ซึ่งนับเป็นความท้าทายของนโยบายรัฐทั่วโลกในด้านการให้บริการสุขภาพ เนื่องจากระบบการบริการด้านสาธารณสุขในหลายประเทศยังขาดคุณภาพ ไม่เท่าเทียม และยั่งยืน รวมไปถึงอุปสรรคการเข้าถึงยาของประชาชนในแต่ละประเทศ

               คริสตอฟ เวปเบอร์ รองประธานอาวุโสและผู้อำนวยการ ประจำภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก บริษัท แกล็กโซสมิทไคล์น กล่าวในงานสัมมนา การเข้าถึงยา : ความท้าทายของนโยบายรัฐทั่วโลก ที่ประเทศฮ่องกง ว่า การเข้าถึงระบบการให้บริการสุขภาพ เป็นปัญหาหนักหน่วง และท้าทายของสังคมโลกมาก เนื่องจากในแต่ละปีมีคนนับล้านทั่วโลกในประเทศที่พัฒนาแล้วเสียชีวิตจากโรคที่สามารถรักษาให้หายได้ เพราะไม่สามารถเข้าถึงระบบการให้บริการสุขภาพพื้นฐาน รวมไปถึงการเข้าถึงยารักษาโรคที่จำเป็น
          “ในแต่ละวันมีคน 20,000 คนต้องเสียชีวิตจากการติดเชื้อเอชไอวี วัณโรค และมาลาเรีย ในขณะที่อีกนับล้านต้องเผชิญกับยุทธศาสตร์การป้องกันที่ไม่มีประสิทธิภาพ ไม่เพียงเท่านี้ยังมีเด็ก ๆ มากกว่า 2 ล้านคนตายด้วยโรคที่ป้องกันได้ด้วยการใช้วัคซีนป้องกัน ซึ่งปัญหาที่เกิดขึ้นนี้เป็นปัญหาที่ซับซ้อน และหาทางแก้ได้ยาก”

ริสตอฟ กล่าวต่ออีกว่า อุปสรรคในการเข้าถึงยามีความแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ โดยอุปสรรคที่สำคัญประการหนึ่งก็คือ ความสามารถในการใช้จ่ายของประชาชนในประเทศนั้น ๆ โดยวิธีการที่จะทำให้คนเข้าถึงยาได้มากขึ้น การจัดให้มีความยืดหยุ่นด้านราคายาคือทางเลือกหนึ่ง โดยคำนึงถึงความสามารถในการจ่ายของแต่ละประเทศ และส่งเสริมให้ราคายาในแต่ละประเทศสอดคล้องกับรายได้มวลรวมประชาชาติของประเทศนั้นๆ นั่นหมายถึงประเทศที่จนกว่าก็จะจ่ายน้อยกว่าประเทศที่มีความมั่งคั่งมากกว่า
              จากนโยบายด้านราคานำมาสู่การปฏิบัติในประเทศไทย ชาญชัย ธรรมร่มดี ผู้อำนวยการแผนกกลยุทธ์ และรัฐกิจสัมพันธ์ บริษัท แกล็กโซสมิทไคล์น (ประเทศไทย) จำกัด บอกว่า รูปแบบธุรกิจแบบเก่าที่บริษัทยาส่วนใหญ่ รวมทั้งจีเอสเคใช้ในการลงทุนวิจัย และพัฒนายาจำนวนมาก ขณะเดียวกันก็ตั้งราคายาไว้สูง ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้การเข้าถึงยาที่เป็นนวัตกรรมใหม่ๆ ของประชากรมีไม่มากนัก
             ดังนั้น จึงเกิดแนวคิดรูปแบบธุรกิจใหม่ในการปรับลดราคายาให้สอดคล้องกับความสามารถในการจ่ายของประเทศ โดยปรับลดราคายาใหม่ลง 50 เปอร์เซ็นต์ของราคาที่จำหน่ายปกติในตลาดภาคเอกชน เพื่อช่วยให้กลุ่มคนที่มีรายได้น้อยหรือมีความสามารถในการใช้จ่ายต่ำมีโอกาสเข้าถึงการรักษาด้วยยาเช่นเดียวกับผู้ที่มีรายได้สูง

อย่างไรก็ดี ในการเข้าถึงบริการด้านสุขภาพ รวมไปถึงการเข้าถึงยา คริสตอฟ ให้กรอบแนวคิดเพิ่มเติมว่า ในส่วนของภาครัฐส่วนใหญ่จะใช้เงินลงทุนไปกับโรคพื้นฐานต่าง ๆ แต่ถ้าลองมองในมุมกลับกัน การให้ประชาชนจ่ายเงินเองสำหรับโรคพื้นฐานบางโรค โดยรัฐยังคงให้ความช่วยเหลืออยู่ แล้วจัดสรรเงินมาสนับสนุนโรคที่ต้องเสียค่ารักษา และใช้ยาที่แพงมากกว่า เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ มะเร็ง หรือโรคที่รักษายาก น่าจะช่วยให้การรักษา และการเข้าถึงยาที่มีคุณภาพได้มากขึ้น
              สอดรับกับ  นพ.ยงยุทธ  หวังรุ่งทรัพย์  ผู้อำนวยการฝ่ายการแพทย์ บริษัทเดียวกัน ที่บอกว่า ปัญหาการเข้าถึงยาในประเทศไทย เงินงบประมาณถือเป็นเรื่องสำคัญ แต่การจะเพิ่มเงินงบประมาณดังกล่าวมีความเป็นไปได้น้อย ซึ่งภาครัฐต้องกลับไปคิดเรื่องการแผนการเงินให้ดี
              การให้บริการสุขภาพอย่างมีคุณภาพ ทั่วถึง ท่าเทียม และยั่งยืน หากทุกฝ่าย ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐ เอกชน และหน่วยงานต่างๆ นำเอาทรัพยากรความรู้ ความเชี่ยวชาญมาหลอมรวมกัน นั่นจะเป็นตัวจักรสำคัญที่สามารถเพิ่มศักยภาพในการเข้าถึงยาที่เป็นนวัตกรรมใหม่ๆ ของประชาชนในประเทศได้ไม่น้อย

……………………………………………….